حکیم ارد بزرگ ((پدر فلسفه اردیسم)) و بزرگترین فیلسوف تاریخ Orod The Great - The Greatest Philosophers of All Time

زیبایی، در مهربانی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

با ترشرویی به میان مردم رفتن ، تنها از بیماران ساخته است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنانی که کنشی ندارند و وارستگی را در ریاضت و پشت کردن به گیتی می دانند ، تکه گوشت هایی بیش نیستند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنچه رخ داده را باید پذیرفت ، اما آنچه را روی نداده ، می توان به خواست خویش بنا نمود. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنکه بر کردار خویش فرمانروایی کرد و دلیرانه راه خرد و اندیشه را پیمود ، بی گمان ، آموزگار آیندگان خواهد بود. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنگاه که آرمان هویدا شد ، هزاران راه بن بست هم ، نمی توانند پیشدارمان باشند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم بزرگ، مهربان و با گذشت است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

تا پیش از آنکه دیر شود، عزیزانمان را، با سخنان مهرآمیز، نوازش کنیم. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

از خودگذشتگی، نخستین پایه مهرورزی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آینده از همین امروز می گذرد ، پس امروز را باید به درستی پیمود. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آسودگی دیگران ، بخشی از آرامش و رفاه ماست. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربان باشیم که گریز زمان زندگی ، بیش از آنست که می پنداریم. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم شایسته، مهربانی دیگران را با مهربانی پاسخ می دهد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانان، سرشت پاک خویش را به نمایش گذاشته اند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانان ، شادی آفرینند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانان به یاد ما هستند ، حتی زمانی که ما خود را فراموش کرده ایم. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانی ، گرامی ترین خوی آدمی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانی تنها هنجار همزیستی پایدار، میان کشورهاست. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهرورزان ، همگان را به زیباترین واژه ها می خوانند و در روزهای سخت یاور یکدیگر می گردند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مهربانی ، همراهی با سرشت گیتی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم های مهربان، هزاران کهکشان مهر در درون ما می بینند، ستاره هایی که هیچگاه آنها را باور نداشته ایم. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم های مهربان ، همواره خوبی ها را می بینند و بدیها را چه زود می بخشند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

مردم نامهربان ، فرمانروایی مهربان نخواهند داشت. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم های مهربان را ، نمی توان فراموش ساخت. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدمیان تنها با مهر ، به یکدیگر گره می خورند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنکه مهربان نیست ، بیمار است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آنکه همراه است و یاور، هر نفسش، بهایی بی انتها دارد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

با مهربانی، مهر شیر درنده را هم خواهیم دید. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

باید از مهربانی ها و از خودگذشتگی ها تجلیل شود تا همه برای هم جانفشانی کنند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

براستی مهربانان ، فرمانروایان گیتی اند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

یک آموزگار می تواند ، با رفتار و گفتارش کشوری را دگرگون سازد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

فلسفه علم چیست ؟ پیدا نمودن دروازه های نوین خوشبختی ، برای آدمیان است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

فلسفه اخلاق چیست ؟ راه درست همزیستی مهرآمیز آدمی با دیگران و همه گیتی است . فیلسوف حکیم ارد بزرگ

ابزار اندیشه درست ، فریاد و شمشیر نیست. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

نیک رفتاری ، نشان خودساختگی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

ارزش استاد را دانستن هنر نیست ، وظیفه و بایستگی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

اگر نگاهتان بر افق دور باشد ، هیچ فراز و فرودی ، دلتان را نمی لرزاند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

اندیشمندان ، همواره بدنبال پیدا کردن راهی مناسب ، برای بهبود زندگی آدمیان هستند. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

اندیشه پروازگر است ، جایی فرودش آوریم ، که مهربانی و شادی خانه دارد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

اندیشه و انگاره ای که نتواند ، آینده ای زیبا را مژده دهد ، ناتوان و بیمار است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

اندیشه و خرد خویش را به رخ این و آن نکشیم ، بیاموزیم که چگونه با دیگران رفتار کنیم. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

آدم خردمند ، تار و پودهای مهم زندگی را می یابد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

بی هیچ چشمداشتی ، همواره مهربان باش . فیلسوف حکیم ارد بزرگ

پاکترین آرزوها ، در سینه مهربانان است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

پرستاران مهربان را ، باید ستایش نمود. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

خوشرویی همانند زر ، دارایی با ارزشی است. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

خوی مهربان ، ریشه در سرشت پاک گیتی دارد. فیلسوف حکیم ارد بزرگ

حکیم ارد بزرگ : فروتنی و غرور بی جا ، به یک اندازه چندش آور هستند .

سخت ترین پرسش ها ، هم اساسی ساده دارند .  حکیم ارد بزرگ


آیینی که آدمی را به گوشه نشینی وادار کند ، پایدار نخواهد بود .  حکیم ارد بزرگ

سامان ، از پس ساختار درست هویدا می گردد .  حکیم ارد بزرگ


سامانه گیتی ، با آنکه یکنواخت پنداشته می شود ، ولی رو به پویش و پیشرفت است . گردش آرام هستی ، نباید ما را فریب دهد ، ما بخشی از یک دگرگونی بزرگ ، در گیتی هستیم .  حکیم ارد بزرگ


اگر قوانین و هنجارها درست باشند ، کشتار هم گم می شود .  حکیم ارد بزرگ


در کوهستان ، ارزش دستان مهرآمیز آدمیان را ، براستی می توان فهمید .  حکیم ارد بزرگ


کوهستان ها و دره های بی انتها ، در درون آدمها می بینم .  حکیم ارد بزرگ

تا چیزی از دست ندهی ، چیز دیگری بدست نخواهی آورد ، این یک هنجار و قانون همیشگی است .  حکیم ارد بزرگ


برای پرش های بلند ، گاهی نیاز است ، چند گامی پس رویم .  حکیم ارد بزرگ

بین نمای سپید و پاکی ، بازه ایی بسیار است .  حکیم ارد بزرگ


هنگام نابودی مهربانی ، هنگام دربند شدن توست .  حکیم ارد بزرگ


کسانی را که نابود کننده داشته های دیگران هستند را باید به کارهای بدنی واداشت ، تا کمکی به خویش و دیگران باشند .  حکیم ارد بزرگ

آرامش روان بسیار ارزشمند است ، چرا که هیچ ارتشی نمی تواند ، درون فرو ریخته ما را سامان بخشد . حکیم ارد بزرگ


آنکه باژ (باج) می گیرد ، زندگیش بسیار کوتاه است .  حکیم ارد بزرگ

هر گونه با پدر و مادر خویش رفتار کنیم ، با ما رفتار خواهد شد .  حکیم ارد بزرگ


اگر هنجار ها ، قوانین و کارآگان سست باشند ، همان بهتر که باژ (باج) را بدهی .  حکیم ارد بزرگ


برآیند سامان یافتگی ، رفاه است پس : نخست باید به ساختار درست رسید ، سپس بر اساس آن ساماندهی کرد ، آنگاه رفاه همگانی ، هویدا می گردد .  حکیم ارد بزرگ

نم نم باران ، آرام خاک و دانه را بیدار می کند ، خرد هم ناگهان پدید نمی آید زمانی بس دراز می خواهد و روانی تشنه آموختن . حکیم ارد بزرگ (اندیشمند و فیلسوف برجسته ایرانی)

حکیم ارد بزرگ : سپاسگذاری از دیگران ، نشان فرهمندی و توانایی است .

بی مایگی و بدکاری ، پاینده نخواهد ماند ، گیتی رو به شکوفایی است . با نگاهی به گذشته می آموزیم : نابکاری هایی همچون برده داری ، همسر سوزی و … را آدمیان رها نموده اند ، پس پویندگی و شکوفایی ، براستی هویداست . حکیم ارد بزرگ


نرمش و سازگاری با گیتی ، ما را آرام خواهد ساخت . حکیم ارد بزرگ


گیتی زایشگر است ، پویشی آرام در همه گونه های آن ، دیده می شود . حکیم ارد بزرگ


مرگ و پایانی نیست ، دگرگونی و آمیختگی با گیتی ، آینده همه زندگان است . حکیم ارد بزرگ

مهربانان ، با سرشت پاک گیتی آمیخته اند . حکیم ارد بزرگ


گیتی را در مهربانی می بینم . حکیم ارد بزرگ


ریاضت ، نادرست است و هیچ خردمندی آن را درست نمی داند . حکیم ارد بزرگ (متفکر و حکیم نامدار ایرانی)

معرفت شناسی حکمت اردیسم

چکیده مقاله دکتر خاتمی پیرامون "معرفت شناسی حکمت اردیسم" :

برای اینکه حکیم ارد بزرگ  Hakim Orod Bozord را بیشتر بشناسیم و به معرفت شناسی Epistmology دقیقی از جریان اندیشه این متفکر و مصلح اجتماعی برسیم باید به آرمان ، اهداف و اسطوره شناسی اش Myth and Mythology و همچنین بازخورد اندیشه هایش توجه نماییم . باید جریان ، مسیر و کنش آن را در بین مردم و نسل امروز ، واکاوی نموده و رجعت های تاریخی اش را مورد ارزیابی قرار دهیم تا با توجه به آرمانها و خواستگاهش بتوانیم درک درست و بهتری از آنچه در حال رخ دادن و رشد و نمو در قالب حکمت اردیسم Hekmat Orodism است داشته باشیم که این خود در نهایت به شفاف سازی دقیق تری از این حکمت فکری منجر خواهد شد .

اسطوره ها و توتم ها در حکمت اردیسم دارای شاکله محتوایی و پنداری هستند : ( مهربانی ، شادی ، آزادی و میهن ) چهار مکانیزم خوشبختی و آرمان غایی آن محسوب می شوند  . در بازنگری Revisionism این چهار پندار و اسطوره اردیسم به طبیعت انسان دوستانه ای می رسیم که بطن خویش را در پرداختن به صلح و دوستی و همچنین کنش های مثبت زیستی می دهد .

با توجه به سرعت رشد ماشینیزم و انحطاط Decadence روز افزون پندارهای توسعه طلب ، رویش و زایش این حکمت خود بسیار شگرف و قابل توجه است . نگاه کلی در حکمت اردیسم ، روحی اثبات گرایانه و پوزیتیویسم positivism دارد . از این روی با ساختار و نگرش فکری حکیم خیام نیشابوری نزدیکی های فراوانی دارد . اما بیش از آن بر اخلاقیات پای می فشارد ، به گونه ایی که رفته رفته از وادی پند به "ارزشی مهم" نزدیک می شود .

مهربانی در حکمت اردیسم نتیجه احساسات گرایی Sentimentality نیست مهربانی به عنوان پهنه و زیرساخت Base کلی جهان و گیتی محسوب می شود . گردش از درون یک هسته اتم تا بزرگترین اجرام آسمانی همه و همه در حکمت اردیسم بخش هایی از مهربانی گیتی فرض می شود و چرخش و دوار بودن آنها به عنوان ملاطفت و مهر و صلح دوستی تاویل Hermeneutics می گردد . حکیم ارد بزرگ در جمله ی کوتاه نگرش خود را نسبت به جایگاه مهربانی اینگونه مطرح می کند : ( گیتی را در مهربانی می بینم ) . پس مهربانی قله ، آرمان و توتم حکمت اردیسم است . شاید بگویید توتم فرض درستی از مهربانی نیست بدین منظور به جمله دیگری از حکیم اشاره می کنم : ( رستگاری در مهربانی است ) .
در حکمت اردیسم مهربانی نخستین بینش انسانی و تخیل اولیه Primary Imagination فرض شده است که محور اصلی و قوه خلاقه رشد بشری محسوب می شود و برآیندهای آن در آرامش بشری ، توسعه هماهنگی ها و همکاری های جمعی و در نهایت دوستی بازتاب خواهد داشت .

بیراه نخواهد بود اگر بگویم اردیسم روی دیگر سکه مهربانی است جایی که حکیم ارد بزرگ می گوید : (سوگند به مهر که هیچ اندیشه ایی بی آن توان ایستایی ندارد ) . مهر جوهره حکمت اردیسم است ، باز حکیم ارد بزرگ می فرماید : ( بی هیچ چشم داشتی ، همواره مهربان باش ) .
در کتاب سرخ ستایش های پیوسته حکیم ارد بزرگ از مهربانی به ما یادآوری می کند مهربانی شعار ، برچسب و خواستی دور از دسترس نیست .

به تعدادی از جملات ستایش گونه حکیم ارد بزرگ در کتاب سرخ نسبت به اسطوره مهربانی بنگرید :

(( ماندگارترین نوا ، آهنگ مهربانی است .
مهر و مهربانی درخشش باورهای پاک درون آدمیان است .
پاکترین آرزوها ، در سینه مهربانان است .
آدمیان تنها با مهر ، به یکدیگر گره می خورند .
درازای زندگی در بخشندگی و مهربانی است .
آواز مهربانی از هر سنگ نگاره ای ، ماندگار تر است .
مهربانی گرامی ترین خوی آدمیست .
هیچ دری به روی مهربانان بسته نخواهد ماند .
 مهربان باش تا هرگز تنها نشوی .
مهربانان را باید ستایش نمود .
مهربانان دستان نوازشگر آسمانند .
براستی مهربانان ، فرمانروایان گیتی اند .
جهان مهربان است ، به یاد آر بارش باران را ، که تپش زندگی و مهربانیست .
مهربانان ، سرشت آسمانی و پاک خویش را به نمایش گذاشته اند .
جام زندگی را تنها با می ، مهر و دوستی پر کن . ))

تا اینجای بحث دانستیم حکمت اردیسم مهربانی را یک " ارزش مهم" زندگی می داند عده ایی بر این باور هستند که حکمت اردیسم زاینده "رمانتیسم نو" است . آنها به بطن زندگی حکیم ارد بزرگ هم سرک کشیده اند و می گویند : خود او مدت ها درگیر مقوله هنر بوده است و این در بینش رمانتیک او سهمی بسزا داشته است . اما به این دسته از منتقدین باید گفت : حکمت اردیسم دارای توازنی خاص در درون خود است بخش ها وفرگردهای گوناگون آن یکدیگر را به خوبی مهار کرده و مدیریت می کنند . درست است که مهربانی پهنه اصلی گیتی مطرح می شود اما از مباحثی نظیر : خرد ، محیط زیست ، قانون ، سیاست ، عشق ، بستگان و رسانه ... چشم پوشی نشده است . در تمامی 34 فرگرد یا بخش کتاب سرخ شما در پس هر سخنی ، مهرعمیقی را شاهد هستید و از این روست که در آغاز همین بحث نیز از پوزیتیویسم در حکمت اردیسم یاد کردیم .
اردیسم تکرار متجددانه گذشته نیست درگیر سنت Tradition نیز نشده است و به زبان عامی با تکرار تاریخ موافق نیست همه چیز را در صیقل یافتگی روزافزون می بیند و خردورزی را عامل دوری از بدی ها و زشتی ها می شمارد و از آنجایی که پویش را در تمام ابعاد گیتی می بیند دایره مهربانی را هر آن وسیع تر و گسترده تر حس می کند .
یکی از نقدهای رایج بر حکمت اردیسم بحث عدم قطعیت Indeterminacy است می گویند با رشد علوم انسانی و فاخر شدن بسیاری از بخش های آن نمی توان به قطعیت در یک بخش پرداخت حال آنکه مهربانی در حکمت اردیسم به عنوان یک قطعیت پذیرفته شده است و این رجعت به سنت است ! حال آنکه در سنت ما به فربگی مهربانی آنهم به عنوان "ریشه" و "گرانیگاه"  گیتی مواجه نیستیم اگر هم مهربانی در دوره هایی مطرح بوده چیزی جز پوسته رنگ آمیزی شده توسط اندیشه های گوناگون نبوده است .

پس از مهربانی در حکمت اردیسم که عنصر مسلط Dominant است . شادی بیشترین جایگاه را نصیب خود نموده ، حکیم ارد بزرگ می فرماید : (زندگی پیشکشی است برای شاد زیستن) .
شادی در پنداشت حکیم ارد بزرگ رنگ و بوی اخلاقی دارد : (شادی کجاست ؟ جایی که همه ارزشمند هستند) . رقص و پایکوبی در اردیسم بد و پلید نیست پایکوبی بخشی از بازی انسان و گیتی معرفی می شود و موسیقی و پایکوبی ، بازی مویرگ های هوشمند گیتی در درون آدمی پنداشته می شود . حکیم ارد بزرگ خنده را صدا و پژواکی می داند که جهان فلسفه با همه عظمت خود تا کنون نتواننسته به درستی آنرا ترجمه و تفسیر کند .
شادی در حکمت اردیسم در وهم و ایهام Ambiguity نیست حکیم در وصف شادی جملات شگفت انگیزی دارد جملاتی که به اعتقاد بسیاری از کارشناسان علوم انسانی تا کنون بی بدیل بوده اند :

(( اگر پایکوبی و شادی نباشد ، جهان را ارزش زیستن نیست .
زندگی ، پیشکشی است برای شاد زیستن .
جشن های بزرگ ، انگیزه افزایش باروری و پویایی آدمیان می باشد .
کسی که شادی را پاک می کند ، روان آدمیان را به بند کشیده است .
خنده در پس خود ، رازها در سینه دارد .
خنده راستین زیباست و نوای زندگیست . 
شادی بدون داشتن آزادی ، آفریده نمی شود .
آنکه نگاه و سخنش ، لبریز از شادیست ، در دوران سختی نیز ، ماهی های بزرگتری از آب می گیرد .
خوشبخت آدمیست که پیمانه رندگی اش همواره لبریز از شادیست .  ))

شادی و جشن های بزرگ در حکمت اردیسم دلیلی برای رشد و باروری محسوب می شوند حکمت اردیسم شادی در خیال Fancy را به حرکتی همیشگی و عینی مبدل می سازد .شادی خیالی را خطایی عاطفی Affective Fallacy می شمارد و می خواهد شادی را بروز داده و با بازی و هارمونی گیتی همراه شود .
شادی در حکمت اردیسم همچون رهایی از خویشتن Negative Capability است رهایی که مقصود نهایی خویش را نشان نمی دهد اما می تواند پرواز سرشت بشری برای همراهی با ریتم و ضرب آهنگ متناوب گیتی باشد .
رقص آدمی را همچون بازی برگهای درختان و امواج دریا با ریتم باد و دمادم نفس های جاری موجودات و هوای فرح بخش زندگی می داند . جنبش اردیسم درس همراهی آدمی است با سرشت پاک طبیعی خود . جنبش اردیسم انسان را سلطان جابر و چپاولگر گیتی و هستی نمی شمارد و از آدمی می خواهد به جای جنگ با آن، بخشی از شادی و مهربانی کیهان باشد گیتی فراخی که باید ستایش شود و آن را دوست داشت و با نوای آن رقصید ....